Mijn zoon, de derde in het gezin, zat in groep vijf toen ik hem echt naar school moest sleuren. Hij huilde de hele weg ernaar toe. Het was duidelijk dat er iets erg mis was. Als kleuter was hij intelligent en vrolijk, maar ook wel perfectionistisch. Hij deed het op de lagere school veel minder goed dan ik had verwacht. Toen hij ook nog diep ongelukkig was, maakte ik er werk van om uit te zoeken wat er aan de hand was. Het had heel wat voeten in aarde, maar hij bleek dyslexie te hebben. Het was jammer dat we er zo laat achter kwamen, hij had naast dyslexie ook faalangst. Dat uitte zich vooral in geen zin hebben in school. Er zijn meerdere reden waardoor kinderen faalangst kunnen krijgen. Als ouder heb je misschien verwachtingen die je kind niet waar kan maken en daardoor kan het angstig worden niet te voldoen. Teveel complimenten maken kan ook een oorzaak zijn. Het is een krikkel iets, want te weinig complimenten maken, is ook niet goed.
Hoe help je je faalangstige kind
Die faalangst was bij mijn zoon nog niet helemaal weg toen hij naar de middelbare school ging, maar de remedial teacher had heel wat gewonnen. Onzeker over zijn prestaties was hij nog steeds. Altijd dacht hij dat hij een proefwerk slecht had gemaakt en gelukkig viel dat meestal nogal mee. Ik leerde hem een compliment te geven zonder druk op hem uit te oefenen dat het de volgende keer weer zo goed moest gaan. ‘Mooi punt,’ zei ik als hij een 8 haalde. Dan zei hij zelf wel dat het een hartstikke mooi punt was en dat bevestigde ik dan. Als ik zei: zie je wel dat je het kunt, dan maakte ik hem onzeker. ‘De volgende keer misschien niet,’ zei hij dan. Dat is het akelige van faalangst, de negatieve spiraal waar je kind in zit. Zelfs als het een keer goed gaat, komt er meteen de twijfel of hij het de volgende keer weer zo goed kan. Mijn zoon had een milde faalangst. Het was niet zo dat hij beefde als een rietje bij ieder proefwerk. Kinderen die het heel erg hebben, pikken ze er op school wel uit.
Faalangst door niet studeren of niet op de goede manier studeren
Mijn jongste zoon leek op een bepaald moment ook faalangst te ontwikkelen. Hij haalde geen goede punten meer en werd pessimistisch. Ik kon hem geen fanatieke leerling vinden. Het leven was nog meer dan leren en op te lang studeren had ik hem nog nooit betrapt. Tot die slechte punten, was het hem allemaal best gemakkelijk afgegaan. Ik overhoorde hem een poosje en kwam tot de ontdekking dat hij de stof niet goed kende. Het gemak waarmee hij zich tot dan toe door de school had heengeslagen, zat hem nu in de weg. Hij had leerstof overgeslagen omdat hij dat vak toch wel kon. Er zaten wat je noemt een paar flinke gaten in zijn kennis en die moest hij inhalen. Dat was een heel ander probleem en na een paar maanden was het opgelost. Hij leerde op de goede manier studeren.
Hulp zoeken
Als je kind faalangst heeft, kan het geen kwaad om hulp te zoeken. Binnen gezinnen ontstaan bepaalde patronen. Bij het ene kind werkt zo’n patroon wel, bij het andere niet. Je eigen reactie op je kind eens bespreken met iemand, kan helemaal geen kwaad. Met een paar tips kan het al een stuk beter gaan. Misschien verwacht je teveel van je kind of behandel je hem te kinderlijk. Goede bedoelingen, daar twijfelt niemand aan, als ouder wil je het beste voor je kind. Schamen hoeft ook niet, want perfect is geen enkele ouder. Sommige kinderen komen er ondanks het feit dat ze niet opgevoed worden door een ouder die het altijd perfect doet, andere kinderen hebben er last van. Behalve dat jezelf eventueel wat tips kunt gebruiken, is het misschien handig als kind tijdelijk wat ondersteuning krijgt. De negatieve spiraal moet doorbroken worden. Heel hard studeren, uren doorgaan, dat heeft geen zin. Als je kind echt heel hard moet werken om bij te blijven en toch nog slecht presteert, dan moet er misschien ander onderwijs gezocht worden. Faalangst is heel vervelend en als je kind altijd op de toppen van zijn tenen moet lopen, ligt het om de hoek om dat te ontwikkelen.
