Is jouw nachtmerrie ook dat je kinderen iets overkomt in het verkeer? Als ik wel eens badend in het zweet wakker wordt, kan het zo maar zijn dat ik heb gedroomd over een fietsend kind dat een ongeluk krijgt. Weliswaar is dit gelukkig maar een droom, maar hoe fiets je veilig met kleuters?
Waar
De omgeving waar je woont, bepaalt feitelijk de mogelijkheden voor fietsen. Als je in het centrum van een stad woont waar geen vrij liggende fietspaden zijn, ligt het voor de hand dat je jouw kinderen in eerste instantie vervoerd op of aan jouw fiets. Ondertussen kun je het fietsen natuurlijk wel aanleren. Op het moment dat je kind én het voertuig beheerst, én oog heeft voor het overige verkeer, kun je samen gaan fietsen. Jij fiets altijd achter je kind, dan heb je volledig zicht op wat er gebeurt en kun je tijdig ingrijpen als dat nodig is.
Woon je echter in een buitenwijk van een stad, waar meestal wel vrij liggende fietspaden zijn, of in een dorp waar toch aanzienlijk minder verkeer is, dan kun je de weg op zodra je kind zelfstandig de fiets onder controle heeft.
Welke leeftijd
Gemiddeld genomen leren de meeste kinderen fietsen tussen hun 3e en hun 5e levensjaar. Eerst op een driewieler, met behulp van zijwieltjes, dan zonder zijwieltjes veel oefenen en op een gegeven moment fietsen ze zo je poort uit. Kunnen fietsen is wel iets totaal anders dan zelfstandig aan het verkeer kunnen deelnemen. Daarvoor zijn meer vaardigheden nodig.
Welke fiets
Zorg altijd voor een passende fiets en let hierbij op de stand van het zadel: te hoog betekent dat je kind niet met de voeten bij de grond kan komen om bijvoorbeeld een rare manoeuvre te herstellen. Terugtrapremmen zijn te verkiezen boven handremmen in de eerste fietsjaren. De handrem op de juiste manier inknijpen is nogal een uitdaging als je een fiets pas net onder controle hebt.
Wat heb je nog meer nodig
Naast een geschikte fiets is het ook slim ervoor te zorgen dat je kind opvalt in het verkeer. Een oranje vlag op de bagagedrager, een knalkleurige helm op en uiteraard verlichting, mocht je al eens ín de schemer of ’s avonds op pad gaan. Zorg ervoor dat je altijd zichtbaar bent.
Verkeersregels
Het is niet voor niets dat pas in groep 7 van de basisschool het verkeersexamen wordt afgenomen. Pas dan kan een kind de verkeersregels aanleren en toepassen. Tot die tijd ben jij als ouder dus verantwoordelijk voor het toepassen van de regels. Leg wel altijd alles uit, coach je kind in het zelf meedenken en handelen, maar zorg dat jij de beslissingen neemt.
Gedrag
Los van de leeftijd van je kind is ook het karakter en daarbij behorende gedrag van invloed op de verkeersveiligheid. Je hebt nu eenmaal brave kinderen die altijd goed om zich heen kijken, voorzichtig zijn met oversteken en geconcentreerd fietsen. Hun tegenpolen kunnen zich moeilijk op 1 ding concentreren en ook in het verkeer continue afgeleid worden. Het lijdt geen twijfel dat je deze laatste categorie extra goed in gaten moet houden. Jij kent je kind als geen ander, maak daarom van tevoren een inschatting hoe het zich in het verkeer zal gedragen.
Fietsen met meerdere kinderen
Het kan natuurlijk zijn dat jij je kinderen kort na elkaar hebt gekregen en ze min of meer in dezelfde periode leren fietsen. Ga dan vooral niet met alle kinderen tegelijk de weg op. Laat er één fietsen, terwijl je de ander(en) achterop neemt, of in de bakfiets of fietskar vervoert. Zo kun je al je aandacht aan je ene kind geven. Bij een volgende fietstocht, is de ander aan de beurt. Wel zo overzichtelijk en dus veilig.
Begin met vaste routes
Om je kind wegwijs te maken in het verkeer, is het goed als je in het begin een aantal vaste routes uitstippelt. De route naar school, naar het zwembad, naar opa en oma (als die in dezelfde plaats wonen), die soort bestemmingen. Op een gegeven moment weet je kind dan waar welke kruising is, waar een moeilijke bocht ligt of waar de auto’s harder rijden. Coach je kind continu en geef vooral complimenten als het goed gaat.
Als je deze tips in acht neemt, ga je redelijk veilig de weg op. Veel fietsplezier!
