Leesmoeder, overblijfmoeder, internetmoeder, fotomoeder, kerstmoeder, sinterklaasmoeder en luizenmoeder. School mag dik tevreden zijn met bovenstaande functies in mijn portfolio. En dan durft de minister van onderwijs te pleiten voor meer ouderbetrokkenheid op scholen. Ze zal mij vast niet bedoelen.
Maar nu hoor ik dat er ouders zijn die de rollen eigenlijk graag omdraaien: de scholen zouden de kinderen meer moeten corrigeren in de opvoeding. Maar opvoeden is toch een ‘ding’ van ouders? En lezen, overblijven en de schoolwebsite bijhouden eigenlijk de job van een leerkracht? Of ben ik nu gek?
Als werkende vrouw met twee schoolgaande kinderen en een man werkzaam in het onderwijs vraag ik mij af: wat is hier nieuw? Moeder klaagt toch al jaren steen en been over het feit dat de juf zoonlief met dyslexie en adhd niet begrijpt. En dat ze de school bijna niet meer in durft omdat er altijd weer een nieuwe waslijst ophangt met ouderactiviteiten. Juf gooit op haar beurt in de lerarenkamer met modder. Want: ‘moeder zorgt nooit eens voor de klassenvis tijdens de vakanties en stuurt zoonlief zomaar naar school met twee verschillende sokken.’
Waar haal ik de tijd vandaan?
Om met de klagende moeder te beginnen: wat lees ik op een facebookgroep voor ouders? ‘Waar bemoeit de minister zich mee?’ En opvallend…het zijn alleen maar de moeders die zich aangevallen voelen. Waarom? Omdat zij voortdurend schipperen tussen kinderen, gezin, werk en participeren bij activiteiten voor school, werk, sportclubs en ga zo maar door. Hierover kun je overigens meer lezen in de artikelen van Dr. Frederik Smit. Moeders roepen dus: ‘Ouderbetrokkenheid? Ammehoela! Waar haal ik de tijd vandaan?’ En je kunt nu eenmaal niet alles. Heb je als vrouw een man met fortuin aan de haak geslagen? Dan kun je een tijdje thuisblijven en je fulltime nuttig maken op school. Maar moet je of wil je graag werken? Omdat er nu eenmaal meer is tussen luiers verschonen en luizen controleren? Dan moet je al snel vrij nemen voor schoolactiviteiten. En dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Als freelancer, ik spreek voor mezelf, is het allemaal te combineren. Na het lezen en nog snel even een paar kiekjes van het paddenstoelenproject, kruip ik thuis weer achter de laptop. Met op de achtergrond de wasmachine gevuld met verkleedkleren uit de poppenhoek.
Opvoedende leerkracht?
Maar het gaat hier niet alleen over ‘de nalatigheid van ouders’. Want ook de taak van de leerkracht staat ter discussie. Want juf of meester mag toch best zijn steentje bijdragen aan de opvoeding? Als een kind ‘s ochtends op school slaapt, kan de juf toch best aangeven bij moeder dat ze de indruk heeft dat haar kind te laat naar bed gaat? Daar heeft de juf toch al een opvoedende taak te pakken. Niks mis mee toch? Zolang ze het maar niet verwijtend brengt en niet minder belangrijk: onder vier ogen! Daarbij schenken scholen al steeds meer aandacht aan de sociale vaardigheden van leerlingen. En zo zijn er nog veel meer dingen van opvoedkundige aard. Noem maar even omgaan met pesten, een grote mond opzetten, discriminatie. Maar ook positieve dingen zoals samenwerken aan een ontwikkelingsproject. Leerkrachten kunnen dus niet ontkomen aan een stukje opvoeding. Kinderen zijn per slot van rekening het grootste gedeelte van de dag op school.
Hand in hand
Opvoeden en onderwijs gaan wat mij betreft dus hand in hand. Een kind brengt geen scheidslijn aan tussen onderwijs en opvoeding als het van huis naar school gaat. Want op school krijg je net zoals thuis normen en waarden mee en thuis gaat een kind gewoon door met leren. Blijf daarom in gesprek met de leerkracht. Bespreek de zorgen over jouw kind. Vraag de leerkracht om extra ondersteuning als jij dat nodig vindt. Kan hij dat zelf niet bieden? Dan zijn er altijd extra begeleidingsmogelijkheden binnen of buiten de school. En dan heb ik het niet alleen over prestaties, juist ook over gedrag! Zo las ik een zeer vattende en bijna ontroerende reactie in diezelfe FB groep voor ouders:
‘Persoonlijk heb ik ervaren dat docenten die werkelijk geïnteresseerd zijn in hoe zaken geregeld worden, altijd bereid zijn om hierover te praten en eventueel zelfs zaken aan te passen. Dat dit ook andersom kan zijn, hebben we vorig jaar ontdekt met een betrokken mentor. Zij had de moed om ook háár zorgen uit te spreken over zaken die we vooral thuis zouden (moeten) kunnen oplossen. Terecht en gelukkig op zo’n moment dat er geen man over boord was. Ik heb toen de kracht ervaren van samenwerking. En misschien is dit wel de ‘ouderbetrokkenheid’ voorbij en gaat het over mensen. Mensen die betrokken willen zijn naar elkaar.’
Laat je niet opjutten
Zo normaal als bovenstaand voorbeeld zou moeten zijn, zo normaal vind ik het ook dat je je kind thuis ondersteunt met lezen, huiswerk, spreekbeurten en werkstukken. En een ouderavond bezoeken: natuurlijk! Je wilt toch weten wat jouw kind elke dag uitspookt op school? Dat hoort bij de taken van een ouder en het is nog leuk ook. En laat je dan niet te veel opjutten door al het ronselwerk voor al die honderden activiteiten OP school. Kijk wat haalbaar is voor jezelf. Overblijven kun je ook één keer in de maand en lezen aan het begin van de ochtend. Wees hier creatief in. Dus blijf betrokken, maar houd het haalbaar en leuk!
Wordt vervolgd!