Onder adoptie wordt verstaan het wettelijk aannemen van een kind, waardoor de familieband met de biologische ouders wordt verbroken. Door het wettelijk aannemen van een adoptiekind ontstaat er een nieuwe familieband met de daarbij behorende rechten en plichten. Hier onder vallen het opvoeden en de dagelijkse zorg voor het kind. Bij de vorm ‘stiefouderadoptie’ is er wel een familieband met één van de ouders. De stiefvader of stiefmoeder adopteert het kind, hierdoor bestaat de band niet meer tussen het kind en zijn biologische vader of moeder. De stiefvader/moeder krijgt dan de taak om te zorgen dat het het kind aan niets ontbreekt.
Voordat een echtpaar aan adoptie gaat denken, hebben ze vaak al een lange weg bewandeld om een kindje van hun zelf te krijgen. Het is een beslissing, die wel overwogen genomen moet worden, voordat je de lange weg van de adoptie gaat betreden. Er gaat veel vooraf aan de werkelijke adoptie, je komt in een molen van bijeenkomsten, gezinsonderzoeken en dergelijke. Je zult sterk in je schoenen moeten staan en geduld moeten hebben.
De vijf stappen voor het aanvragen van de beginseltoestemming:
1. Indienen van de aanvraag en toelating tot de procedure
Iedere volwassene mag een aanvraag tot adoptie indienen. Gehuwden kunnen samen een kind adopteren, maar er bestaat ook een éénouder-adoptie waarbij in een later stadium de partner alsnog een partneradoptie kan aanvragen. De aanvraag wordt getoetst door de Stichting Adoptievoorzieningen, zij kijken of er voldaan wordt aan de voorwaarden. De adoptieouders mogen niet ouder zijn dan 45 jaar op het moment van aanmelding. Soms kan er een uitzondering gemaakt worden voor aanvragers van 46 jaar of ouder. Verder is het zo dat aanvragers van 42 jaar en ouder alleen een kindje kunnen adopteren van op het moment van voorstel twee jaar of ouder zijn. Als u de toestemming aanvraagt, krijg je een BKA-nummer (Buitenlands Kind ter Adoptie). Twee weken erna wordt de aanvraag schriftelijk bevestigd. Samen met de bevestiging ontvang je ook een rekening van €210,- voor de inschrijfkosten en de eerste (verplichte) informatiebijeenkomst.
2. Informatiebijeenkomst
De uitnodiging voor deze bijeenkomst volgt na betaling van het bedrag. Er wordt informatie gegeven over de procedure en adoptiewijze van de afgelopen jaren. Er is ook tijd ingeruimd voor vragen. De duur van de bijeenkomst is ongeveer 3 uur en vindt plaats in Utrecht onder werktijd.
3. Voorlichtingsbijeenkomsten
Na de informatiebijeenkomst krijg je de volgende rekening (€1385,-) voor de verplichte voorlichtingsbijeenkomsten, georganiseerd door de Stichting Adoptievoor-zieningen. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om de toekomstige adoptieouders die informatie te geven, zodat ze de juiste keuze kunnen maken wat betreft wel of niet adopteren. Tijdens deze voorlichting worden thema’s behandeld (bijvoorbeeld de voorgeschiedenis van het kind, de echte ouders van het kind, identiteit en loyaliteit) en er kan met andere aspirant adoptieouders gesproken worden over hoe zij kijken naar de adoptie.
De aspirant adoptieouders zijn verplicht om beide aanwezig te zijn (tenminste, als de aanvraag samen is ingediend). Voor de éénouder-adoptie is die niet verplicht, maar wordt wel aangeraden. Ook omdat de Raad van de Kinderbescherming als voorwaarde stelt dat beide partners alle bijeenkomsten bijgewoond hebben. De bijeenkomsten duren ook nu ongeveer 3 uur en worden op drie verschillende locaties (Utrecht, Arnhem en Eindhoven) overdag gegeven.
4. Gezinsonderzoek
De beginsel toestemming wordt afgegeven door het Ministerie van Veiligheid en Justitie, waarbij het Ministerie geadviseerd wordt door de Raad van de Kinderbescherming. Als gezin word je onderworpen aan een onderzoek met betrekking tot de gezinssituatie en hoe de leefsituatie voor een adoptiekind wordt. Ook wordt er gekeken naar de redenen om een adoptie in gang te zetten. Het bestaat uit gesprekken, deze worden uitgewerkt tot een rapport en dit wordt daarna met de adoptieouders besproken. Dit rapport kan invloed hebben over de toewijzing van een kind aan een bepaald gezin. Niet ieder kind kan zomaar in een gezin geplaatst worden.
5. Beginseltoestemming
De aspirant adoptieouders krijgen op basis van het rapport en het advies wel of niet de beginseltoestemming en dat betekent dat ze wel of niet een kind uit het buitenland kunnen gaan adopteren. Deze toestemming is vier jaar geldig en kan eventueel met vier jaar verlengd worden. Er wordt dan wel een aanvullend gezinsonderzoek gedaan. Het is trouwens niet zo dat er nu automatisch recht op bemiddeling en adoptie verkregen wordt.
