Met dit artikel hoop ik wat meer bekendheid te geven aan de aandoening D-TSR oftel dysforisch toeschietreflex. Als je D-TSR (Of D-Mer in het Engels) hebt dan wordt je intens verdrietig tijdens het geven van borstvoeding. Ik durf mezelf ervaringsexpert te noemen en denk dat ik je duidelijke informatie kan geven over D-TSR (in het engels wordt dit D-mer of dysphoric milk ejection reflex genoemd). Naast algemene informatie over D-TSR vertel ik je uitgebreid over mijn ervaring. In dit artikel lees je o.a. over de volgende onderwerpen:
- Wat is d-tsr
- Wat zijn de symptomen van d-tsr
- Hoe ga je om met d-tsr
- Zijn er medicijnen tegen d-tsr
- Kun je borstvoeding blijven geven met d-tsr
- Mijn ervaringsverhaal met D-TSR
Mijn ervaring met D-TSR
Na de voorspoedige zwangerschap van mijn eerste kindje volgde een snelle, makkelijke bevalling. Alles ging van een leien dakje. Ik bofte met mijn kraamhulp die me iedere dag verwende met heerlijke fruitsalades, verse lakens en een opgeruimde woonkamer. De dagelijkse controle van mijn hechtingen down-under nam ik voor lief. Ik genoot met volle teugen van mijn kleine hummeltje en mijn hummeltje genoot met volle teugen van mijn melk. Ik zweefde de hele week hoog in de lucht op mijn roze wolk.
Zwanger? Heb je onze (onafhankelijke) Baby Uitzetlijsten al gezien?
Een roze wolk die zwart werd
Tot ik na een week of 3 in duikvlucht van mijn wolk afdonderde. Ik wist niet wat me overkwam. Die eerste “aanval” was zo heftig, dat ik het me kan herinneren alsof het dag van gisteren was. Na een redelijk goede nacht stond ik op en ging ik lekker douchen en aankleden mijn vriend had een heerlijk ontbijtje gemaakt en ik was de hele ochtend een beetje aan het tutten geweest met hummeltje. Ik had haar
[ads\]aangekleed in het nieuwe pakje welke ik de dag van te voren van mijn moeder had gekregen. Het was heerlijk weer buiten en ik nam me voor om gezellig naar het dorp te wandelen. Ik was bezig met het opvouwen van wat was toen ik werd overvallen door een onheilspellend gevoel. Een gevoel dat ik niet goed kon thuisbrengen. Ik voelde mijn bloed in mijn oren suizen, mijn hartslag in mijn keel kloppen en mijn hele lijf werd slap.
Maak een soort dagboekje waarin je bijhoudt wanneer je je rot voelt.
Ik had het gevoel alsof er ieder moment een ramp kon gebeuren. Dit gevoel duurde misschien 30 seconden en even snel als het gekomen was was het ook weer verdwenen. Snel liep ik naar de box om te kijken of alles met hummeltje goed was. Ze lag tevreden te kijken en bij het aanzicht van haar lieve snoetje begonnen mijn borsten spontaan te lekken. Nog een beetje beduusd ging ik op automatische piloot hummeltje de borst geven. Mijn vriend zag me met een bleek gezicht op de bank zitten. Geschrokken vroeg hij wat er aan de hand was. Een beetje lacherig vertelde ik wat me een paar minuten geleden overkomen was en dat het alweer over was.
De rest van de dag verliep verder normaal en ik besteedde niet veel aandacht aan het hele gebeuren van vanochtend. Maar tegen de avond, hummeltje lag in haar wiegje, ik zat gezellig met mijn vriend op de bank te Netflixen gebeurde het weer. Het was bijna tijd voor een voeding en ik zat te wachten tot ze wakker zou worden. Plots werd ik overvallen door hetzelfde beangstigende gevoel als vanochtend. Het leek alsof iemand me heel stevig in mijn nek greep. De tranen sprongen in mijn ogen en het angstzweet brak me uit. Ik kan geen woord uitbrengen, ik barstte in onbedaarlijk snikken uit.
Ondertussen was hummeltje wakker geworden en liet ze ons in niet te missen kreten horen dat ze honger had. Als ik terugdenk aan de woorden die ik toen uitspuugde dan krijg ik nog buikpijn. Al die weken heb ik niets dan liefde gevoeld voor mijn kleine meisje. Tot over mijn oren verliefd was ik. Maar die avond op de bank wenste ik haar dood. Hardop.
Het duurde niet lang of ik kwam weer tot mijn zinnen. Vol berouw pakte ik mijn hummeltje op en legde haar aan om te voeden. De rest van de avond zaten mijn vriend en ik zwijgend naast elkaar. Beiden wisten we niet wat te zeggen tot hij de stilte verbrak en zei, misschien heb je verlate kraamtranen? Door de nuchterheid waarop het eruit kwam schoot ik in de lach en was de lucht geklaard.
Bang en schaamte voor mijn gevoelens
In de weken die volgde kreeg ik steeds vaker aanvallen van paniek, angst, woede en depressie. Ik had zelf in de gaten dat de aanvallen altijd kwamen op momenten dat ik met voeden bezig was. Op de duur was ik bij iedere voeding zo depressief dat ik serieus mijn kindje de schuld ging geven van mijn gevoelens. In mijn hoofd had ik tijdens het voeden echt vreselijke gevoelens jegens haar. Deze gevoelens duurde maar heel kort, een minuut ofzo, waarna ik me weer schuldig voelde over mijn gedachten.
Heb je vragen over Borstvoeding of problemen bij het borstvoeden? De VBN heeft een besloten Facebookgroep, waar je terecht kunt met vragen en ervaringen.
Ik veranderde van een vrolijke moeder in een zielig hoopje mens. Bang voor mijn eigen gevoelens en vol schaamte over mijn gedachten. Hoewel de aanvallen steeds maar heel kort waren hielden ze me de hele dag bezig. Ik begon steeds vaker te denken dat er iets ernstig mis was met me. De eerste dagen schreef ik het nog af op “verlate kraamtranen”. Daarna op vermoeidheid, daarna begon ik te denken aan een postnatale depressie.
Diagnose D-tsr
Op een ochtend was ik zo doorgedraaid dat ik niet meer kon stoppen met huilen. De maat was vol! Mijn vriend maakte een afspraak bij de huisarts waar we dezelfde middag nog terecht konden. Hij luisterde naar ons verhaal en kwam direct met een mogelijke verklaring voor mijn klachten:
D-TSR.
Thuis ben ik als een zotte alles gaan lezen over d-tsr of het dysforische toeschietreflex. Ik las verhalen van andere moeders met d-tsr en het was alsof ik mijn eigen verhaal aan het lezen was. Alle puzzelstukjes vielen op zijn plaats. Ik besloot diezelfde avond nog om te stoppen met borstvoeding geven. Cold Turkey!
[ads/]Langzaam begonnen de aanvallen af te nemen en na twee weken was ik helemaal klachtenvrij. Niet alleen de angsten, de depressieve gevoelens de woede- en angstaanvallen waren verdwenen alles aan mezelf voelde fijner. Ik vond mezelf weer mooi, alles rook weer lekker en alles wat ik aanraakte voelde fijner. Het is lastig te beschrijven, maar het was alsof er een knopje in mijn hoofd weer was terug gezet. Ik kon weer genieten van mijn hummeltje.
Tweede zwangerschap: Praten met D-tsr lotgenoten
Twee jaar later was ik zwanger van mijn tweede kindje. Ik wilde heel graag weer borstvoeding geven na de zwangerschap maar was als de dood dat ik weer aanvallen zou krijgen. Ik begon dus weer alles te lezen over d-tsr en dook echt de diepte in. Ik sprak met verschillende lactatiekundigen en had contact met andere moeders in Amerika via een Facebookgroep. Praten met lotgenoten heeft me enorm geholpen en heeft me doen besluiten om gewoon weer te beginnen met borstvoeden. Ik had het volste vertrouwen dat ik met alle tips die ik van deze moeders had gekregen de wereld aan kon. En mocht het toch niet lukken, dan kon ik altijd weer stoppen. Wat bleek: ik heb mijn zoontje anderhalf jaar lang kunnen voeden zonder ook maar één d-tsr aanval!
Ik beschouw mezelf ondertussen ervaringsexpert en vertel je graag meer over d-tsr. Maar, ik wil voorop stellen, ik ben geen arts en ik ben geen lactatiedeskundige en ik beweer niet alle feiten te kennen. Ik vertel je wat ik heb geleerd uit mijn persoonlijke onderzoek. Heb jij last van vervelende gevoelens vlak voor of tijdens het borstvoeden (en die hoeven helemaal niet zo heftig te zijn als die van mij)? Neem dan alsjeblieft écht contact op met je huisarts of een lactatiedeskundige!
Wat is d-tsr
Je hebt waarschijnlijk wel eens gehoord van het hormoon Oxytocine. Dit is een hormoon (het is ook een neurotransmitter, maar dat wordt een te technisch verhaal) dat een belangrijke rol speelt op ons gevoel. Het is speelt een centrale rol bij de ontwikkeling van vriendschappen, verliefdheid, lustgevoelens en het zorgt voor de hechting tussen moeder en kind. Dit hormoon wordt daarom ook wel het knuffelhormoon genoemd. Oxytocine zorgt er ook voor dat je borstvoeding goed op gang komt en zorgt voor het toeschietreflex. Zonder oxytocine wordt het heel lastig om borstvoeding te geven.
Het oxytocine hormoon
Je hele hormoonhuishouding is eigenlijk een samenwerking tussen allerlei verschillende chemische processen. Als deze samenwerking niet goed verloopt kun je ernstige klachten krijgen. Neem als voorbeeld je suikerspiegel. Als je suikerspiegel te hoog wordt, komt er extra insuline vrij dat zorgt voor de afbraak van deze overload aan suikers. Is er iets niet goed met deze samenwerking, dan heb je dus diabetes.
[ads/]Als je borstvoeding wilt gaan geven aan je kindje gaan de hormonen dopamine en oxytocine en het spontane toeschietreflex aan de slag. Dopamine zorgt voor genotsgevoelens, gevoelens van blijdschap, het zorgt dat we ons lekker voelen. Als je dopamine niveau te sterk of ineens te snel daalt kun je je ineens ellendig en somber voelen. Wanneer de samenwerking tussen deze hormonen tijdens je borstvoedingsperiode niet optimaal werken kan de moeder te maken krijgen met een te sterke daling van dopamime. Als dat gebeurt spreek je dus van d-tsr, het dysforische toeschietreflex.
Wat zijn de symptomen van D-TSR
- Dysfory – Het belangrijkste symptoom bij D-TSR is het dysforische gevoel. Dysforisch is het tegenovergestelde van Euforisch. De meeste moeders die borstvoeding geven voelen zich juist heel fijn tijdens het voeden, als je D-TSR hebt voel je je juist heel erg rot tijdens het borstvoeden.
- Dit gevoel komt voornamelijk opzetten net voor of aan het begin van het toeschieten van de melk.
- Als de melk eenmaal aan het lopen is, dan ebt in de meeste gevallen het dysforische gevoel weer weg.
- Het is geen postpartumdepressie. D-TSR kan wél een postpartumdepressie verergeren.
- Meestal manifesteert D-TSR zich tussen de 2e en 12e dag na de bevalling.
- Over het algemeen zijn de negatieve gevoelens die een moeder heeft naar zichzelf gericht, zelden naar de baby.
- Als je je zomaar ineens meerdere malen per dag “rot” voelt, dan kun je denken aan D-TSR. vaak wordt namelijk niet het verband gelegt met het toeschietreflex.
Hoe ga je om met D-TSR
Vaak is het al een hele opluchting te weten wat er aan de hand is. Als eenmaal de diagnose gesteld is weten moeders dat het gevoel tijdelijk is en dat het niet iets is waar zij iets aan kunnen doen. Met andere woorden, de moeder is gerustgesteld, zij doet niets verkeerd en er is geen sprake van een postpartumdepressie.
Het is van belang om over je gevoelens te praten met je partner en met de mensen om je heen. In sommige gevallen kan de dysfory zo heftig zijn dat mensen het aan je kunnen zien. Als ze op de hoogte zijn van je situatie kunnen zij je ondersteunen.
Ik veranderde van een vrolijke moeder in een zielig hoopje mens. Bang voor mijn eigen gevoelens en vol schaamte over mijn gedachten.
Maak een soort dagboekje waarin je bijhoudt wanneer je je rot voelt. Schrijf daarbij op wat je aan het doen was, waar je aan het voeden was, hoe je aan het voeden was, was je moe? had je honger? koud/warm? Had je net koffie gedronken? Als je merkt dat je veel meer last hebt na het drinken van koffie of als je moe bent, dan kun je daar op inspelen.
Verhoog je dopamine niveau. Eet voedsel dat rijk is aan tyrosine en fenylalanine. Denk daarbij aan amandelen, avocado’s, bananen, zuivel, peulvruchten, zaden, noten, mager rood vlees, kip, kalkoen, zeevruchten en tofu. Een maaltijd met veel eiwitten en weinig koolhydraten kan ook helpen de dopaminespiegel te verhogen.
Zijn er medicijnen tegen D-TSR?
Bij dit hoofdstuk geef ik nogmaals aan: Ik ben geen arts, ik heb geen medische achtergrond. Ga ALTIJD naar je huisarts als je last hebt van de symptomen zoals ik hierboven noemde. De informatie die ik hier geef komt van eigen onderzoek en gesprekken met mijn arts.
Co-enzym Q10 en DLPA helpen om dopamine verhogen: foliumzuur, ijzer, magnesium, vitamine B3 en B6 zijn betrokken bij de synthese van dopamine in het lichaam. De juist voeding, zoals groente, fruit en rood vlees, of voedingssupplementen kunnen ervoor zorgen dat je voldoende vitaminen en mineralen binnen krijgt.
Bij ernstige vormen van D-TSR kan het noodzakelijk zijn je heil te zoeken in medicijnen. Medicijnen die ervoor zorgen dat het dopamine niveau in je bloed verhoogt schijnen te werken bij veel moeders. Medicijnen (psychostimulans als Ritalin) die ook voorgeschreven worden aan mensen met ADHD. Ook medicijnen voor mensen met Parkinson (Levodopa) kan het dopamineniveau helpen verhogen.
Kun je borstvoeding blijven geven met D-TSR?
JA! daar kan ik heel duidelijk in zijn. Ik ben wel gestopt met borstvoeden toen ik er achter kwam dat ik D-Mer had, maar ik heb heel veel verhalen gelezen die aangeven dat het zeker mogelijk is om borstvoeding te geven met D-TSR. Maar je moet voor jezelf afwegen of je het het waard vindt. Wellicht is je kindje beter gebaat bij een moeder die zich fijn voelt dan met een moeder die zich rot voelt tijdens het voelen. Ik had toch het gevoel dat mijn kindje mijn “buien” aanvoelde.
[ads/]Besef je dat het zomaar ineens over kan zijn en je nog maanden lekker wel fijn door kunt voeden. Bedenk altijd dat het wel leuk moet blijven. en dat je kindje met flesvoeding ook groot wordt!
