Ruzie in je relatie, hoe los je het op? Deel 2

We weten het zeker! We gaan uit elkaar. Om de paar weken zijn de ruzies zo heftig, dat scheiden de enige optie lijkt. Terwijl we ons mentaal voorbereiden op het verdelen van de CD’s, maken we kennis met Sue Johnson, klinisch psychologe en ontwikkelaar van de Emotionally Focussed Therapy (EFT, 2009). In haar boek Houd me vast beschrijft ze zeven stappen voor een hechtere en veilige relatie. Argh, zo truttig Amerikaans! Maar, geloof het of niet, tot nu toe houdt Johnson ons moeiteloos weg bij de afgrond die ‘scheiding’ heet.

EFT  is een manier waarop je als volwassenen weer verbinding leert maken met elkaar. Niet door samen ‘bypasses’ te verzinnen voor trauma’s, slechte jeugdherinneringen of een pijnlijk verleden. Ook niet door elkaars taal (communicatiestijl) te leren spreken, door conflicthanteringsgereedschappen toe te  passen, of door jezelf op andere gedachten te brengen (cognitieve gedragstherapie). EFT staat geliefden toe weer gehecht te raken aan elkaar (en dat is nieuw!). Net zoals kinderen hun ouders nodig hebben.

Oerpaniek

Johnson beschrijft hoe kinderen in paniek raken als ze geen contact hebben met hun ouders. Ze  geeft aan dat dit mechanisme bij volwassenen nog steeds zo werkt. Zodra we ons niet geliefd of gewaardeerd voelen door onze partner, slaat de paniek toe. Onderliggende vraag tijdens ruzies is dan ook altijd ‘Ben je er wel voor mij? Sta je voor me klaar als ik je nodig heb? Kan ik op je bouwen als ik verdrietig ben of pijn heb?’ Daar waar kinderen huilen, zich vastklampen aan moeders been, of zich gillend op de grond storten, slaat de paniek die volwassenen voelen als ze de verbinding verliezen om in boosheid, verwijten, claimen, agressie, zwijgen en manipulatie. Vluchten, verstijven of vechten. Johnson noemt het oerpaniek.

Noodkreet

Mooi aan de theorie van Johnson is dat ze deze paniek niet veroordeelt. Johnson maakt korte metten met ‘alles’ wat we tot nu toe over ‘ruzie bijleggen’ geleerd hebben zoals onderhandelen, elkaars taal leren spreken, compromissen sluiten, geven en nemen, begrip tonen, acceptatie, elkaar tegemoet komen, inzicht in je eigen verleden of handelen krijgen. Johnson vindt niet dat volwassenen onafhankelijk van elkaar moeten zijn (of ‘erboven’ moeten staan). Johnson beweert het tegenovergestelde.

Seks en geld

Volwassenen hebben elkaar nodig en moeten een manier vinden om zich veilig te hechten aan elkaar. Relatieconflicten treden vooral op als partners hun verbondenheid niet meer voelen. Slepende ruzies (ook die over het huishouden, seks, geld, schoonfamilie en sleur) zijn een noodkreet waarmee partners aangeven dat ze de ander nodig hebben. EFT leert partners hun ruziepatronen te herkennen en samen te lijf te gaan. Dat proces verstevigt de verbinding en zorgt ervoor dat ruimte ontstaat voor liefde, waardering, vlinders, diepgang, humor en intimiteit. Doordat je leert zien wat er onder de ruzie zit, belandt je niet meer in eindeloze hoogoplopende discussies over schoonmaken, opvoeden, financiën en noem maar op.

Drie soorten ruzie

Als het om ruzie gaat, onderscheidt Johnson drie destructieve dialogen: 1) Zoek de boef, 2) Protest Polka en 3) Verstijf en vlucht. Even tussendoor: wij  – gemiddeld Nederlands patchworkgezin met kinderen tussen de 3 en de 16 jaar – deden ze alledrie, liefst door elkaar heen.

1. Zoek de boef

‘Zoek de boef’ is de ruzie van de verwijten. Zodra mijn partner me vraagt iets voor hem te doen, schiet ik uit mijn slof en bijt hem toe dat hij het lekker zelf mag doen. Hij vergeet immers ook alles wat hij met mij afgesproken heeft (de vaatwasser uitruimen!). En dat irriteert me mateloos. Ik voel me in de steek gelaten en heb het gevoel dat ik er alleen voorsta. ‘Zoek de boef’ bestaat uit aanvallen, kritiek leveren, tegenaanvallen en verwijten. Eigenlijk beschermen partners zichzelf door de ander te beschuldigen en te veroordelen. De ruzie bijleggen, is geen optie. Want, dan moet één van de twee het hoofd buigen en daar is de relatie al lang niet veilig genoeg meer voor. Zwijgen lijkt een optie, maar ondermijnt alles. Want, door te zwijgen kom je als vanzelf in de Protest Polka terecht.

2. Protest Polka

De ‘Protest Polka’ is namelijk een vorm van ruzie waarbij de een zich steeds meer terugtrekt, terwijl de ander wanhopig aandacht vraagt. Hoe rustiger en verstandiger mijn partner blijft, des te harder bons ik op de deur om gehoord te worden. Alle middelen zijn geoorloofd: dagenlang zwijgen van zijn kant, maar ook verbaal geweld, schelden en dreigen van mijn kant. De ‘Protest Polka’ kenmerkt zich door constante spanningen, aanvallen en terugtrekken. Het lijkt te gaan om communicatieproblemen. Maar, niets is minder waar. Ook tijdens deze ruzie speelt het gevoel van ‘verlaten te worden’ of ‘gebrek aan begrip/verbinding’ op. Degene die terugtrekt heeft het gevoel alles verkeerd te doen en vindt dat zijn partner weinig begrip/acceptatie toont. Degene die aanvalt protesteert tegen het gebrek aan contact en probeert dit met alle middelen te forceren.

3. Verstijf en vlucht

Wanneer de aanvallende, kritische partner het opgeeft om de aandacht van de ander te trekken (na de Protest Polka) vervalt de relatie in een vicieuze cirkel van ‘verstijf en vlucht’. Ook de aanvaller houdt nu afstand, waar door apathie ontstaat en de relatie eigenlijk gedoemd is te mislukken.

EFT

  • EFT werkt, omdat je niet aan de oppervlakte blijft hangen van onderhandelen, discussiëren of praten over tijd, seks, geld, opvoeding, huishouden en andere zaken waarover je ruzie kunt maken.
  • EFT werkt, omdat je wel ruimte mag maken voor het verleden of trauma van je partner of jezelf. Maar, je hoeft er niet de oplossing te zoeken. Die zit namelijk verpakt in de manier waarop je het gesprek voert.
  • EFT helpt ruzie begrijpen. Maar, dan echt!
  • EFT spoort geliefden aan openhartig te zijn en hun behoefte aan verbondenheid te formuleren. Dit zorgt voor liefde en medeleven.
  • EFT is een wetenschappelijk onderbouwde vorm van therapie, waarvan aangetoond is dat het effect blijvend is.
  • EFT biedt een verrassend nieuwe kijk op liefde.
  • EFT werkt ook voor relaties in moeilijke situaties, zoals bij een depressie of de zorg voor een doodziek kind.
  • EFT onderscheidt zich van andere therapieën doordat ze partners leert hoe ze verbinding met elkaar kunnen maken en behouden. Dit in tegenstelling tot therapieën die niet ingaan op het verlangen naar veilige emotionele verbondenheid.
  • EFT is helder.
  • Hoe EFT werkt staat beschreven in het boek Houd me vast van Sue Johnson. Nederland kent inmiddels tientallen EFT-therapeuten.
Visited 13 times, 1 visit(s) today