Stressssssss! De periode voor de Citotoetsen is weer aangebroken en op veel scholen zitten de kinderen deze week meer in de toetsopstelling dan in de gezellige groepjes waarin er normaal gewerkt wordt. Deze juf neemt je mee door de toetsweken en legt uit wat er bij het afnemen van een Citotoets gebeurt!
Wat is nou eigenlijk de Citotoets?
Ieder jaar in januari en juni worden er op de meeste scholen de Citotoets afgenomen. De toetsen in januari noemen we de Midden-toets, omdat het middenin het schooljaar is en de juni variant is de Eind-toets omdat deze toets tegen het eind van het schooljaar wordt afgenomen. Citotoetsen zijn methode-onafhankelijke toetsen die worden gebruikt om de voortgang van een leerling in zijn hele basisschoolcarrière te monitoren. Methode-onafhankelijk betekent dat de leerlingen op een andere manier worden getoetst dan de methodes waar ze dagelijks mee werken. Hierbij wordt gekeken naar wat een kind van een bepaalde didactische leeftijd zou moeten kunnen. De scores worden bepaald door een landelijk gemiddelde. Er wordt dus een periode gemeten hoe kinderen op deze toetsen scoren en hoeveel vaardigheidsgroei ze laten zien en aan de hand daarvan wordt een schaal bepaald.
De toetsafname
Per leerjaar verschilt het hoeveel toetsen of delen er worden afgenomen. Verspreid over twee of drie weken komen alle toetsen aan bod. Wees gerust, per dag wordt er meestal maar een toets afgenomen die maximaal een uur duurt. Er wordt op verschillende manieren getoetst. Bij Spelling wordt er bijvoorbeeld een dictee afgenomen, terwijl Begrijpend Lezen een multiple choice toets is en Rekenen een mix is van open vragen en multiple choice. Voorafgaand aan elke toets is er een instructie die de leerkracht voorleest. Dat betekent dat alle leerlingen die de Citotoets maken, dezelfde uitleg krijgen. Na de instructie zijn er een aantal voorbeeldopgaven, die klassikaal worden gemaakt en besproken. Daarna gaan de kinderen individueel aan de slag in hun eigen boekje.
Lees verder onder deze korte onderbreking
Puzzel van de CITO kaart van Nederland
Heeft je kind moeite met topografie maar vindt hij of zij het leuk om te puzzelen? Laat hem dan de uitdaging aangaan met deze legpuzzel van 100 stukjes met de CITO Topokaart van Nederland.
Niveaus en vaardigheidsgroei
In de oude versies van de Citotoets werd de normering aangeduidt met letters: A t/m E. Inmiddels is dit aangepast in een cijferscore. Leerlingen scoren nu 1 t/m 5. Deze niveaus groeien in een mooie curve mee. Van elke toets wordt de toetsscore omgezet naar een vaardigheidsscore. En juist van die vaardigheidsscore weten veel ouders niks af. Er wordt vooral veel gekeken naar de cijfernormering maar niet naar hoeveel een leerling is gegroeid in deze periode. En dat vind ik, als juf, juist het meest interessant. Met de vaardigheidsscore kan ik als leerkracht meten of de leerling voldoende van mijn lessen of extra aandacht meekrijgt en waar ik zo nodig nog extra moet inzetten. Ook kan ik juist met die vaardigheidsscore aan ouders uitleggen waarom hun kind net een niveautje is gezakt, of gelijk is gebleven ondanks extra aandacht. Als je kind van 38 af komt, nu 49 scoort en 50 is de ondergrens van het volgende niveau, heeft het wel een groei van 11 punten gemaakt, terwijl de gemiddelde groei bijvoorbeeld maar 7 is. Dan heeft een kind laten zien dat het juist enorm profiteert van extra oefening.
Het bespreken van de toetsresultaten
Vaak worden de resultaten van de Citotoets samen met het rapport aan je meegegeven. Je krijgt een prachtig a4-tje met grafiekjes en getalletjes waar de meeste mensen zonder onderwijskundige achtergrond weinig van snappen. Natuurlijk kun je het lijntje van jouw kind volgen en begrijp je echt wel dat een stijgende curve iets goeds betekent en een zakkende curve betekent dat je kind deze toets wellicht niet zo goed heeft gemaakt. Maar wat houdt het in en wat heeft dit voor consequenties? Het allerbelangrijkste wat jij als ouder moet doen is vragen om uitleg! De leerkracht van je kind kan je prima uitleggen wat deze toetsresultaten betekenen voor jouw kind. Dat kan ik niet voor je doen, want elk kind en elke situatie is hierin uniek. Twijfel je of je kind genoeg leert? Bespreek dan de vaardigheidsscores met de leerkracht, deze zijn veel logischer dan een grafiekje!
Stress?
Merk je dat jouw kind stress ervaart in aanloop naar de toetsperiode? Bespreek dit met de leerkracht. Wellicht vindt je kind het fijn een geluksbrenger mee te nemen in de vorm van een knuffeltje of schrijf een briefje voor je kind waarop je hem veel succes wenst! Zelf leg ik mijn klas, naast bovengenoemde zaken, altijd uit dat ze deze toetsen vooral maken zodat ik kan zien waar ik nog beter mijn best zou moeten doen met uitleggen. Dat ik totaal niet verwacht dat ze bij deze toetsen geen fouten zullen maken. Dat er in Nederland geen enkel kind is dat op alle toetsen nul fouten haalt. Of nou ja, misschien eentje. Dat er bij sommige toetsen vragen worden gesteld over onderwerpen die ze nog nooit gehad hebben. Dat ze dat juist expres doen om te kijken of je misschien wel slimmer bent dan de rest. Maar wat ik mijn leerlingen vooral op het hart druk:
Doe gewoon je best, want meer dan je best kun je niet doen!
