Als bonusmoeder van een puberzoon ben ik er wel aan gewend om iets naar m’n hoofd geslingerd te krijgen. Boze blikken, bijvoorbeeld. Verwijten. Eindeloze klaagzangen over lastige ouders in het algemeen, en ons in het bijzonder. Maar vandaag kreeg ik iets rond m’n oren wat ik nog niet eerder gekregen had. Met een hartgrondig “Sekreet!!” mikte zoonlief een kussen in m’n gezicht, om vervolgens duidelijk geschrokken te zijn van zijn actie. De aanleiding? Ik had de euvele moed om onze terrortelg te herinneren aan zijn huiswerktaken. Pubers en agressie, hoe ga je daar mee om?
Pubers zijn kwaad in het kwadraat
Iedere moeder van een puber weet, dat de puberteit allesbehalve gemakkelijk is. Als je geluk hebt schuiven ze slechts stilzwijgend door het huis en liggen ze zappend op de bank, met een zak chips onder handbereik. Op alle momenten dat ze enige activiteit vertonen, zijn ze voornamelijk Boos. Boos op jou, boos op zichzelf, boos op de hele wereld. Dat ze daarmee hun ouders tot waanzin drijven, boeit ze allerminst. Want naast kwaad in het kwadraat, is de doorsnee puber egocentrisch tot in het merg. Om je als moeder staande te houden te midden van dit hormonaal geweld, is het belangrijk om voor ogen te houden dat ook deze periode slechts een fase is. De puberteit dient om het kind los te maken van zijn/haar ouders, en helaas gaat dit proces niet zonder slag of stoot. Niet alleen het lichaam verandert gedurende de puberteit, maar ook psychosociaal maakt je spruit grote ontwikkelingen door. Dit gaat gepaard met het opzoeken van grenzen, recalcitrant gedrag en afzetten tegen autoriteiten (ouders, leraren…), maar ook met grote onzekerheid bij het kind zelf. Hoe hard je puber ook tegen je aan schopt: hij/zij heeft je nu harder nodig dan ooit.
Blijf communiceren
Geen eenvoudige opgave, want pubers zijn over het algemeen zo mededeelzaam als een brok graniet. Op de vraag hoe het op school was, krijg je als moeder in het beste geval een onduidelijk gegrom of een nietszeggend “Ow… Goed hoor,”. In het slechtste geval bestaat het antwoord uit een dichtslaande deur en vertrekt je draakje stampvoetend naar boven. Laat je hierdoor niet verleiden om het dan maar op te geven, maar blijf interesse tonen in zijn/haar belevingswereld!
Koppel gevoel en gedrag los van elkaar
Zoals ieder mens, heeft ook jouw kind recht op zijn/haar eigen gevoelens. Boosheid, teleurstelling en verdriet horen hier dus zeker bij! Wel is het belangrijk om aan je zoon of dochter mee te geven dat niet ieder gevoel omgezet hoeft te worden in daden. Met andere woorden: boos zijn mag, maar grof taalgebruik en/of geweld is uit den boze. De grenzen van de sociale spelregels worden nog altijd bepaald door de ouders, hoe onrechtvaardig dit ook overkomt in willekeurig welk puberbrein. “Zolang je in ons huis woont, hou je je aan onze regels,” zei mijn vader vroeger- en daar had hij gelijk in. Wanneer je je als ouder continu laat uitdagen door je kind en het huis doorlopend bol staat van de ruzie, boet je in aan ouderlijk gezag. Tot tien tellen, je niet laten meeslepen, grenzen stellen en consequenties verbinden aan overtredingen is dan ook het devies.
Beantwoord agressie niet met agressie
Ook al drijft je kind je bijna tot het uiterste: laat je niet verleiden tot agressie. Niet alleen lichamelijk geweld, maar ook verbaal geweld is uit den boze en leidt ertoe dat je zoon of dochter het respect voor je verliest. Ga maar na: wanneer jij als moeder uit je plaat gaat, laat je je kind eigenlijk zien dat het jou in zijn/haar macht heeft en controle kan uitoefenen op jouw gevoelens en gedrag. Niet alleen is dit een onwenselijke ontwikkeling, het voelt ook nog eens heel onveilig voor je puber. Kinderen, ook oudere kinderen, hebben liever ouders van wie zij weten waar ze aan toe zijn- ook al verzetten ze zich daartegen met man en macht.
Is er meer aan de hand?
Heb je als ouder het gevoel dat er iets niet klopt, probeer er dan achter te komen wat er speelt. Sommige pubers laten zich erg meeslepen door de groep met wie zij omgaan, soms zelfs zo sterk dat zij “gedwongen” worden zich aan te passen, omdat zij anders buiten de boot vallen. Een kind dat vanuit groepsdwang dingen doet die het eigenlijk niet wil (roken, spijbelen, drinken of zelfs crimineel gedrag) is een ongelukkig kind dat hulp nodig heeft!