De maand oktober staat al jarenlang internationaal bekend als borstkankermaand. Op Moeders.nu besteden we daarom deze maand ook extra aandacht aan dit onderwerp. In dit artikel: Zelfonderzoek naar borstkanker
Borstkanker in cijfers
Eén op de zeven vrouwen krijgt in haar leven borstkanker. Als je dat omrekent naar procenten kom je uit op zo’n 13 à 14 procent. Het zijn cijfers waar je best wel even van kan en mag schrikken. Gelukkig wordt er in Nederland preventief onderzoek uitgevoerd bij de risicogroep. Het is echter juist erg belangrijk dat wanneer je (nog) niet tot de risicogroep behoort, je dat preventief zelfonderzoek met regelmaat uitvoert. Behoren tot de risicogroep is namelijk geen zekerheid dat je ook daadwerkelijk borstkanker krijgt. Echter, het niet behoren tot de risicogroep is ook geen zekerheid dat je geen borstkanker krijgt!
Preventief onderzoek naar borstkanker in Nederland
In Nederland ontvangt elke vrouw tussen de 50 en de 75 jaar elke twee jaar een uitnodiging om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek van het RIVM. Bij het bevolkingsonderzoek wordt er een mammografie gemaakt. Deze mammografie is een speciale röntgenfoto van de borst waarop onregelmatigheden kunnen worden opgespoord. Het is ook onderzoek dat als pijnlijk kan worden ervaren omdat de borsten tussen twee plexiglas plaatjes wordt geklemd om op deze manier een zo goed mogelijk beeld te krijgen van vetweefsel, klierweefsel en bindweefsel. Er zijn vrouwen die vanwege het pijnlijke onderzoek liever overslaan, maar vraag jezelf af: waar staan die paar seconden pijn tegenover een tijdige opsporing van borstkanker?
Wat kun jij zelf doen aan preventief zelfonderzoek naar borstkanker?
We kunnen het niet vaak genoeg zeggen maar voor iedere vrouw is het belangrijk om haar borsten goed te kennen. Weten hoe je borsten er normaal uit zien is belangrijk om zelfonderzoek te kunnen doen ter opsporing van borstkanker. Vooral als je nog jong bent, en je nog (lang) niet wordt opgeroepen om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek, is het wijs om met regelmaat een blik op je borsten te werpen. Ga voor de spiegel staan met je armen langs je lichaam en kijk goed naar de vorm van je borsten, tepels en tepelhoven. Probeer op deze manier voor jezelf duidelijk te krijgen hoe je borsten er ‘normaal’ uitzien en schakel bij een zichtbare afwijking hulp in.
Zelfonderzoek: Herken de symptomen
Er is een lange lijst aan mogelijke afwijkingen aan de borsten die mogelijk zouden kunnen leiden tot borstkanker. We sommen ze hieronder voor je op:
- Een verharding aan of een bult op de borst
- Een duidelijke zichtbare huidverandering of zichtbare dikke ader door de borst
- Een deuk of putjes in de borst
- Een duidelijke zichtbare verandering van grootte of vorm van je borst
- Een plotseling ingetrokken tepel, of tepels waar zonder verklaarbare reden vocht uit komt
- Een warm aanvoelende borst met een mogelijke rode verkleuring van de huid
- Plotselinge roodheid en schilfering van de huid
- Een ongewoon knobbeltje in de borst die je wel voelt, maar niet altijd zichtbaar is
- Een pijnlijke plek in de borst
- Een zwelling in de oksel
Verandering van je borsten
Er zijn meerdere momenten dat je borsten anders kunnen aanvoelen of er anders uitzien dan normaal. Denk bijvoorbeeld aan de periode vlak voor je menstruatie, wanneer je borsten gespannen kunnen zijn of overgevoelig. Maar ook tijdens je zwangerschap of de periode waarin je borstvoeding geeft zijn momenten dat je mamma’s (ja, zo heten ze nou eenmaal in het Latijn) nogal wat verandering doormaken. Het is daarom van belang dat jij je borsten goed kent. En vertrouw je het toch niet, trek dan tijdig aan de bel!
Tips bij zelfonderzoek
Om goed zelfonderzoek te doen, kun je de volgende tips gebruiken.
- Neem de tijd om goed te kijken en te voelen. Haastige spoed is zelden goed en als je onderzoek doet, doe het dan wel serieus. Laat als je twijfels hebt iemand meekijken, je partner of goede vriendin bijvoorbeeld.
- Ga voor een grote spiegel staan en zorg voor goede verlichting. Wanneer de verlichting niet altijd hetzelfde is, zou je onregelmatigheden kunnen zien die er eigenlijk niet zijn.
- Plan je zelfonderzoek in in je agenda. Hoe vaak je zelfonderzoek wilt doen, is aan jou maar twee keer per jaar ter controle naar de tandarts plan je ook in je agenda, dus waarom je zelfonderzoek niet?
- Houd rekening met je menstruatiecyclus wanneer je je onderzoek ‘plant’. Zoals hierboven al beschreven zijn je borsten gevoelig voor jouw cyclus. Plan dus je zelfonderzoek bijvoorbeeld altijd een week na je menstruatie. Zo ga je steeds uit van dezelfde situatie.
- Denk nooit: ‘dat overkomt mij niet’. Wees altijd waakzaam en alert!
Maak je je zorgen?
Doe je regelmatig zelfonderzoek en ken je je borsten goed en merk je een afwijking? Check eventuele feiten op www.borstkanker.nl. Zoek symptomen niet op met dokter Google maar raadpleeg een echte arts. Liever een keer te veel geweest, dan een keer te weinig!
