Er is een filmpje over de Tweede Wereldoorlog met daarin kinderen die tijdens de hongerwinter de afvalvaten van de Duitsers leeg aan het schrapen waren. Ik kijk altijd weer of ik mijn vader daar tussen zie staan.
Tien jaar oud was hij in die tijd, woonde in Amsterdam met zijn moeder en zijn kleine zusje. Zijn vader was spoorloos of het was in ieder geval niet helemaal duidelijk waar hij uithing. Mijn oma stond er alleen voor en dat viel niet mee, zeker die laatste maanden van de oorlog niet. Over de oorlog zelf kon mijn vader niet veel vertellen. Daar was hij eigenlijk te jong voor geweest maar die hongerwinter, dat had toch echt wel iets bij hem gedaan.
Verdrietig werd ik bij het idee dat hij die maanden met een lepel in zijn broekzakje liep. Ik zie hem in gedachten lopen, struinend met zijn vriendjes door de stad op zoek naar eten. Thuis was er niets en als er al wat was kreeg zijn zusje voorrang, zij was nog zo klein en zou het anders nooit redden. Mijn vader kon wel voor zichzelf zorgen of beter gezegd, die moest zich zelf maar zien te redden. Dus liep hij rond, met die lepel, op zoek naar etensresten in de afvalvaten van de Duitsers.
Mijn hart breekt als ik denk aan dat kleine ventje, tien jaar oud, met kapotte schoenen, te korte broek, muts over z’n oren, sjaal om en op pad om maar iets te eten te bemachtigen. Soms kregen ze wel wat toegestopt maar meestal was het stiekem wachten tot er niemand bij die vaten stond en je er dan snel half in laten zakken in de hoop dat er nog wat eetbaars op de bodem zou liggen of de zijkant van het vat schoonschrapen met je lepel.
Het zorgde ervoor dat wij, mijn broers en ik, altijd maar dan ook altijd ons bord leeg moesten eten. Geen eten laten liggen. Mijn vader deed er niet dramatisch over maar met eten werd niet gespeeld.
Hoe jong hij ook was geweest in de oorlog, het had toch echt wel sporen bij hem achter gelaten. Niet alleen de hongerwinter maar ook de periode daarna. Zijn vader die na jaren weer terug kwam en eigenlijk een soort vreemde voor hem was. De spanningen in het huwelijk van zijn ouders hierdoor. Het is mij tot op de dag van vandaag nog steeds niet duidelijk waar mijn opa dan geweest is. Volgens mijn vader had mijn opa de geallieerden geholpen als tolk. Ik vind dat wel een mooi verhaal maar heb geen idee of het echt waar is. Misschien is dat wel iets wat mijn vader als klein jongetje heel graag wilde geloven. Ik heb mijn opa nooit gekend dus ook nooit kunnen vragen.
Verhalen over de oorlog en de jaren daarna, ik ben daar mee opgegroeid. Op 4 mei twee minuten stilte. Ik weet niet beter dan dat we dat altijd deden. Waar we ook waren ( als we met de auto waren werd deze langs de kant van de weg stil gezet ) maar meestal zaten we voor de tv, thuis op de bank. Vooral het luiden van de klokken op de Waalsdorpervlakte vond ik als kind heel erg indrukwekkend, nog steeds trouwens.
Mijn kinderen vertel ik verhalen over hun opa. Hun opa die ze zich bijna niet meer kunnen herinneren omdat ze nog zo klein waren toen hij overleed. Opa Snorretje noemen ze hem omdat ze nog wel weten dat hij een priksnor had. Verhalen over hoe gezellig hij was, hoe hij kon mopperen, dat hij altijd te langzaam reed maar zeker ook zijn herinneringen aan de oorlog.
Hij zou het heel belangrijk gevonden hebben dat zijn verhaal en dat van alle anderen doorverteld zouden worden aan zijn kleinkinderen.
Dus dat deed ik.
Verhalen over de oorlog aan mijn dochters vertellen. Het verhaal van opa Snorretje was eigenlijk helemaal niet zo indrukwekkend. De vervolgingen, de razzia’s, het verzet, het verraad. Dat alles maakte veel meer indruk op mijn meiden. Vooral de vervolgingen en natuurlijk het verhaal van Anne Frank.
Dat mijn jongste het maar moeilijk kon begrijpen bleek wel toen mijn man en ik, samen met Merel, langs een Joodse begraafplaats reden bij ons in de buurt. We moesten ergens wat ophalen dus reden we er de heen- en terugweg langs. Gebiologeerd keek Merel naar een groepje orthodoxe Joden die voor de ingang stonden. Op de weg terug durfde ze het me te vragen.
“Wie zijn dat mama?”
“Dat zijn orthodoxe Joden, dit is een Joodse begraafplaats”
Ik zag de verbazing op haar gezicht
”Maar mama, dat kan toch helemaal niet? “
“Hoezo niet, Merel? “
”Die moeten toch ondergedoken zitten…”
Iets met een klok en een klepel.
Mijn vader had hier waarschijnlijk heel hard om moeten lachen om mij daarna op me donder te geven. Het is natuurlijk wel de bedoeling dat de verhalen duidelijk en goed verteld worden.
Ik vind het jammer dat mijn vader mijn dochters niet op heeft zien groeien tot de prachtige meiden die ze nu zijn. Meiden die nooit te veel op hun bord scheppen omdat wat er op hun bord ligt ze ook op moeten eten. Dus liever een tweede keer pakken. Die dit van hun moeder hebben geleerd en die weer van haar vader. Niet met eten spelen en zeker niet verspillen.
Dus zitten we op 4 mei voor de tv ( als altijd) en zijn we 2 minuten stil. Uit respect voor alle slachtoffers van alle oorlogen.
In de twee minuten denk ik dan altijd aan mijn vader en zie ik hem lopen. Een klein hongerig ventje met een lepel in zijn broekzak met maar één doel voor ogen en dat is eten vinden. De brok in mijn keel is dan heel moeilijk weg te krijgen.
Nog meer lezen?
Review: Onze mening over het DEPLAY Kids Tablet
Tablets behoren tot de meest populaire gadgets onder de jongere generatie. We geven onze kinderen op steeds jongere leeftijd een tablet cadeau. Het is duidelijk dat ze de kleintjes bezighouden, maar ze kunnen ook dienen als educatief middel. Met een goede tablet geef je jouw kinderen de juiste prikkels om zich goed te ontwikkelen. Er zijn speciale tablets voor kinderen maar als prijsbewuste moeder wil je ook niet teveel betalen. Daarom bespreken we de DEPLAY Kids Tablet. Omdat je het beste voor je kind wilt en omdat kwaliteit niet duur hoeft te zijn. Om te beginnen, waarom zou je kiezen […]
De beste vlotte korte kapsels voor dun haar
Vlotte korte kapsels voor als je dun haar hebt, kunnen ervoor zorgen dat je je zelfverzekerd, aantrekkelijk en gloednieuw voelt. Maar dun of fijn haar kan het vinden van een flatterend nieuw kapsel een uitdaging maken. Dunner wordend haar hoeft je plannen voor een ander kapsel niet in de weg te staan. Hier lees je hoe je dun haar transformeert met de meest vlotte kapsels en stylingtips. Ontdek bovendien wat je kunt doen om dunner wordend haar waar mogelijk tegen te gaan. Na de bevalling kan het voorkomen dat je haar dunner wordt. Maar als moeder zul je het herkennen […]
Waarom het familiebordspel Dixit helemaal bij de feestdagen past
De feestdagen komen er weer aan en dat is natuurlijk zeer fijn. Tijdens de feestdagen is het immers leuk om tijd door te brengen met mensen waar je echt van houdt. Heerlijk eten, muziek luisteren, wandelen door het bos en natuurlijk leuke spelletjes spelen. Er zijn uiteraard verschillende bordspellen op de markt, maar voor de komende feestdagen is het leuk om het spel Dixit aan te schaffen. Maar waarom past dit familiebordspel dan helemaal bij deze feestdagen? Ook kinderen kunnen meespelen Heb je een gezin met jonge kinderen? Dan is het natuurlijk leuk om een familiespel voor jong en oud […]
Uitgelichte foto “kind met bakje” Door Suzanne Tucker/Shutterstock
