‘Zo plat als een dubbeltje en zo groen als gras!’ Vorig jaar kon ik dat nog lachend zeggen over mijn 9-jarige dochter. ‘Borstjes? Menstruatie? Nee joh, dat duurt allemaal nog wel even!.’ Een jaar verder kijk ik met argusogen toe hoe snel alles gaat. Van Playmobil naar TopModel, van maillot naar skinny jeans en van ravotten met vriendjes naar verliefdheden. Ongesteld is ze nog niet, maar voorbereid wel! Je dochter voor het eerst ongesteld, Zorg dat ook jij voorbereid bent op deze mijlpaal!
Ze is de zandbak nog niet ontgroeid of de puberteit breekt al aan. Als moeder gaat het je vast allemaal te snel. Je ziet je dochter langzaam veranderen in een puber met totaal andere interesses dan een paar jaar geleden. Een nieuwe rol breekt er aan voor jou als moeder. Jij zorgt er namelijk voor dat je dochter begrijpt wat haar de komende weken, maanden en jaren te wachten staat. Maar wat is nu een geschikte leeftijd om te praten over ongesteld worden?
In dit artikel:
- De eerste menstruatie met je dochter: praktische tips
- Maandverband voor je dochter: wat is goed?
- Mijn eigen ervaring met de eerste menstruatie van mijn dochter
Praten over de eerste menstruatie
Meisjes worden voor het eerst ongesteld tussen de 9 en 16 jaar. Voordat het zover is zie je al allerlei lichamelijke ontwikkelingen bij je dochter. Zo krijgt ze eerst borstjes, schaamhaar, misschien puistjes en ze zal meer gaan zweten. Dit zijn aanwijzingen dat je dochter in de puberteit zit en dat je over menstruatie kunt gaan praten. Voor veel moeders is het ongetwijfeld een uitdaging om de juiste woorden te vinden. Het is gemakkelijker om over ongesteld zijn te praten als iets dat bij het dagelijks leven hoort. Vergelijk het met tanden poetsen, douchen of naar de wc gaan. De maandelijkse hygiëne is eigenlijk ook een heel normaal onderdeel van het gezinsleven. Maak er dus geen geheim van als je als moeder zelf ongesteld bent. Leg gewoon uit wat er gebeurt en waarom. Dat je je misschien niet zo lekker voelt en dat je maandverband of tampons gebruikt.
Tip: kijk samen een filmpje over de eerste keer ongesteld zijn
Ben jij ook op mij?
Zelf ben ik met mijn dochter gaan praten toen ze 8 was. Aan de hand van een leuk boek ‘ben jij ook op mij’ hebben we samen gelezen over alle lichamelijke veranderingen die haar te wachten staan. Zo heb ik haar goed voorbereid en hoop dat het haar zelfvertrouwen geeft. Daarbij heb ik haar laten weten dat elk meisje op een andere leeftijd voor het eerst ongesteld is. De een is er vroeg bij, de ander menstrueert voor het eerst op haar 16e.
Ben jij ook op mij?
Dit boek bevat duidelijke informatie in eenvoudige taal en geeft, samen met de humoristische en informatieve tekeningen, kinderen de ‘boodschap’ dat seks niet raar of vies is, maar in de meeste gevallen vooral leuk en fijn. Sanderijn van der Doef is psychologe en seksuologe. Ze schreef al diverse boeken over (kinderen en) seksualiteit. Ook wordt ze regelmatig geïnterviewd over dit onderwerp door kranten en tijdschriften. Dit boek werd bekroond met de Kinderboekwinkelprijs.
Voor het eerst ongesteld: Praktische voorbereiding
Je dochter is niet van de ene op de andere dag ongesteld. Voordat het zover is zal ze eerst een paar maanden meer vaginale afscheiding hebben dan voorheen. Dit wijst erop dat het groeiproces op gang is gekomen en dat het slijmvlies van de baarmoeder en vagina tijdelijk over gestimuleerd worden. Maar zodra je het idee hebt dat het elk moment kan gebeuren, bereid je dochter dan ook praktisch voor. Zo kun je in een apart vakje in haar schooltas een maandverbandje stoppen.
Onvergetelijke dag
En dan is het zover: je dochter is voor het eerst ongesteld! Deze dag zal ze zich waarschijnlijk de rest van haar leven herinneren. Je kunt als moeder een paar dingen doen om haar te helpen een prettige menstruatie te hebben. Maak er een speciale dag van. Ga bijvoorbeeld iets leuks doen met haar alleen. Vertel over jouw eigen ervaringen en gevoelens over ongesteldheid. Hoe oud was jij toen je voor het eerst ongesteld werd? Was je bang of juist blij? Laat haar merken dat ze speciaal is.
En wanneer ze ongesteld is: geef haar de ruimte. Laat haar chagrijnig zijn, zich rot voelen. Zeg haar dat ze altijd vragen kan stellen en probeer ook te luisteren als ze je in vertrouwen neemt. En vergeet niet je gevoel voor humor! We zijn tenslotte allemaal vrouwen met onze maandelijkse beslommeringen.
Maandverband voor je dochter
De enige tijd dat de reclames voor maandverband je bespaard blijven is tijdens de rust van een voetbalwedstrijd, anders vliegt het maandverband je bijna letterlijk om de oren, want ze hebben vleugels. Waarschijnlijk heb ik nooit van mijn leven het goede maandverband gehad, het is me bij ieder merk dat ik heb uitgeprobeerd wel eens overkomen dat mijn ondergoed of lakens waren bevlekt. Wat dat betreft zijn tampons voor mij beter, maar ik veronderstel dat er vrouwen zijn die het niet met me eens zijn. Wat goed is voor jezelf, hoeft dus helemaal niet goed voor een ander te zijn en dat geldt ook voor je dochter. Mijn dochter had bovendien een vooroordeel naar de spullen die ik gebruikte, die waren zeker niet geschikt voor haarzelf. Die waren voor moeders.
Wat is goed maandverband voor je dochter
Mijn dochter was niet over te halen om mee naar de drogist te gaan en alles wat op de markt was eens te bekijken voordat ze ongesteld werd. Toen het duidelijk werd dat het niet al te lang meer zou duren, heb ik gebruik gemaakt van maandverband reclame. Als we samen tv zaten te kijken en de reclame kwam tussendoor, bespraken we het merk. Althans, als ze ervoor in de stemming was, want vaak ging ze niet op mijn opmerkingen in.
Ze had een lichte voorkeur voor een wat over-romantische reclame die de menstruatie wat al te rooskleurig voorstelde en van dat merk haalde ik een klein pakje in huis. We bekeken samen het maandverband, haalde het plastic er vanaf en visten aan de hand van de beschrijving uit, wat de voor en wat de achterkant was. Ze weigerde het in haar ondergoed te plakken, want ze had het nog niet nodig. Hopelijk heeft ze het uitgeprobeerd toen ik de kamer uit was, maar daar heeft ze me nooit iets over verteld. Ze was open genoeg, maar ze had ook een grote behoefte aan privacy en ik mocht me niet overal mee bemoeien.
Het was dus een beetje koorddansen wat wel en niet bespreekbaar was, welke opmerkingen van mij te ver gingen en wat ze nog net interessant vond.
Hoe help je je dochter
Waarschijnlijk was het beter geweest om het een paar jaar eerder maandverband aan de orde te brengen, toen er nog geen sprake van was dat het gebruik ervan binnenkort te verwachten was. Ik denk dat ze er toen wat spontaner mee om was gegaan en het had uitgeprobeerd. Tampons zag ze duidelijk niet zitten, toch haalde ik een doosje in huis, een zo klein mogelijke maat. Achteraf had ik tampons met inbrenghulzen moeten kopen en er samen met haar eentje uit moeten pakken.
Ik denk dat iedere moeder zo’n achteraf gevoel heeft, want eigenlijk kun je het niet goed doen voor je dochter werkelijk ongesteld is en blijkt of ze wat zwaarder materiaal nodig heeft of het geluk heeft dat inlegkruisjes al voldoen. Een tampon al eerder uitproberen, daar was mijn dochter zeker niet toe bereid geweest, maar wie weet wil jouw dochter het wel. Er is helemaal niets op tegen om daar de eerste keer al mee te beginnen als je dochter het wil, want daar draait het in dit geval echt om, om je dochter.
Seks en zo?
Voor het eerst verschenen in 1994 en sindsdien hebben miljoenen kinderen wereldwijd Seks en zo gebruikt voor eerlijke en betrouwbare antwoorden op hun vragen over: verliefdheid, kussen, vrijen, baby’s, abortus, homoseksualiteit, gezondheid en hygiëne..
Mijn dochter gebruikte na een half jaar tampons. Het pakje dat ik in huis had, kon ik weggooien, ze leerde het door tampons met inbrenghulzen te gebruiken. Een vriendin legde haar het uit en gaf er haar een. Vriendinnen zijn een groot goed. Het scheelt een kapitaal als ze materialen met elkaar uitwisselen.
Doorlekvrees
De vrees dat het verband doorlekt of dat iemand het verband ziet zitten, is redelijk terecht en mijn dochter had er ook last van. Omkleden met gym werd een probleem als ze net ongesteld was en ze maandverband met vleugels nodig bleek te hebben. We kochten een paar leuke slips met pijpjes, die ze over haar slip aantrok als ze ongesteld was. Tegenwoordig heb je leuke dames boxers, die zijn helemaal hip en het maandverband tekent er niet in af. Als mijn dochter naar school ging, had ze maandverband in een aparte etui, waaraan je echt niet kon zien dat er maandverband in kon zitten, en ze had genoeg om zich vaak te verschonen.
Weggooien van maandverband
Ze gooide het in het emmertje op de wc, verpakt in het plastic van het schone verband dat ze aandeed. ‘Niet in de wc, dan zit de volgende ermee,’ zei ze zelf wel eens. Waarschijnlijk heeft ze dat opgepikt van een vriendin. Een hele verstandige instelling. Ze wist dat ze haar handen moest wassen na wc gebruik, dat moet iedereen en ik legde daar geen extra nadruk op. Het leven verandert nou ook niet helemaal als je vrouw wordt.
Mijn ervaring met de eerste menstruatie van mijn dochter
Mijn dochter wist in theorie alles van ovulatie, menstruatie, oestrogenen, zwangerschap en het baren van baby’s. Ze was de oudste van vier en had drie zwangerschappen meegemaakt. Vanaf dat ze een jaar of negen was, had ik het regelmatig met haar over hoe haar lichaam zich zou ontwikkelen. Ze wist dat ze op een dag vrouw zou worden en dat de eerste ongesteldheid het zover zou brengen.
Voorbereiding op de eerste menstruatie
Naarmate ze ouder werd, stelde ze meer vragen over seks. Ik gaf zo direct mogelijk antwoord en benadrukte ook de liefde die erbij hoort. Ze vroeg bijvoorbeeld eens onverbloemd: Gaat de seks met pappa goed? Ik zei: Je bent met liefde gemaakt, schat. Naar details vroeg ze niet meer, ze glimlachte tevreden. In de boekenkast stond een boek met foto’s die de daad op een liefdevolle manier lieten zien.
Mijn eigen menstruatie
Ik maakte er geen geheim van als ik ongesteld was. De kinderen wisten dat ik dan wat feller kon reageren. De intentie van de boodschap moesten ze in hun hersenen opslaan, de felheid waar mee de boodschap werd gebracht, mochten ze wat afzwakken. Ik was een dag wat gammel en had last van buikpijn. De kinderen waren dan wat rustiger en liever. De dag erna kreeg ik de volle laag aan lawaai en meningsverschillen, maar die ene dag hielden ze redelijk rekening met me. Echt een drama maakte ik er niet van, ik wilde mijn dochter geen al te negatief beeld geven van menstrueren.
Wanneer is het zover?
Borsten, lichaamshaar, acne, vaginale afscheiding, alles wees erop dat het niet al te lang meer kon duren voor mijn dochter zou gaan menstrueren. Ze wist waar het maandverband lag. Echt happig was ze er nog niet op om vrouw te worden. Als ze ging logeren had ik het liefst dat ze wat meenam, maar dat vond ze onzin: ‘Zo erg zal het niet worden in die paar dagen’. Ik legde haar uit dat ze als ze eenmaal ongesteld werd geen paar dagen zonder kon, maar toch deed ze dat verband niet in haar koffer. ‘Overal zijn winkels,’ zei ze. Ik gaf haar wat extra geld mee voor het geval dat en dat kreeg ik keurig terug omdat het geval zich niet had voorgedaan.
Periodieke buikpijn
Al zeker een jaar had mijn dochter last van periodieke buikpijn. Wat witjes liep ze een paar dagen rond en dan ging het weer. Ze had ook last van… laten we het “een zekere mate van humeurigheid” noemen. Ze had het niet gemakkelijk met drie broers, waarvan er eentje zichzelf een keer verdedigde met de woorden: ‘Ongesteld zeker’. De hel brak los, ze was niet ongesteld en ook niet van plan het te worden. Ik legde de jongens uit de oestrogenen best gevoel voor humor hebben tot ze een bepaald level bereiken. Een opmerking onder de gordel kan ze dan tot grote hoogte drijven. Ik wil niet zeggen dat ze zo nu en dan niet uitprobeerden of het werkelijk zo was, maar dan had ik ook geen medelijden meer als de bui losbarstte.
Vriendinnenpraat
Vriendinnen onder elkaar praten nogal eens over de menstruatie. Mijn dochter was laat en ze had er al heel wat over gehoord. Soms hele rare dingen, zoals: dat je drie maanden achter elkaar ongesteld kon zijn. Dat leek haar vreselijk! Zo kwamen er meer praatjes, die ze gelukkig met me besprak, zodat ik de zin en de onzin van elkaar kon scheiden.
Het was zover
Het geld voor de supermarkt heeft ze nooit nodig gehad, maar ze werd jammer genoeg wel voor het eerst ongesteld toen ze uit logeren was bij een tante. Die voorzag haar van maandverband. De eerste keer was ze meteen geconfronteerd met bloedvlekken op het onderlaken en in haar ondergoed. Ze was broodnuchter en had het ondanks de menstruatie best naar haar zin gehad bij haar tante. Om het te vieren dat ze een vrouw was geworden, gingen we samen winkelen. Het was heel gezellig en ze was heel blij met haar nieuwe top. Geen meisjestop, maar een echte volwassen top. Nu het eindelijk zover was en het allemaal wel meeviel, maakte ze de overgang tot vrouw soepeltjes. Ikzelf was er een beetje ontroerd van en ook een beetje verdrietig dat mijn meiske een vrouw was geworden.
Hoe overleef ik de puberteit?
Rosa geeft je goede raad en veel info over je buitenkant én je binnenkant. Voor alle pubers en degenen die van plan zijn dat te worden. Met veel strips, mails, msn, tests, invulpagina’s, enquête-uitslagen en een heleboel onmisbare survivaltips..
Afbeeldingen: Shutterstock
