‘Mama, ik heb twee voldoendes voor mijn taaltoets en twee keer ‘een goed’.’ Ja hoor. Zoon Finn (8) belt me speciaal op tijdens de pauze. Het is dat ik me vast kan houden aan een bureau, anders sloeg ik stijl achterover. Zoon kon namelijk tot voor kort – zonder overdrijven – namelijk nauwelijks lezen en schrijven. Na twee jaar (in groep 3 en 4) de allerlaagste Citoscores (E) gehaald te hebben en dikke onvoldoendes voor taal op zijn rapport, gaat hij sinds de zomervakantie (groep 5) met sprongen vooruit. Diagnose: dyslexie. De aanpak: Gramma.
K N UI F V O L G | N A R G F IEUW | Geen idee wat deze woorden betekenen? Ik ook niet. Het zijn zomaar een paar onzinwoorden uit module 5 van de Gramma methode. Met de Gramma methode leren dyslectische kinderen (en volwassenen) lezen en uiteindelijk schrijven. De methode begint bij het aanleren en het benoemen van de klanken. Waar de methode eindigt weet ik nog niet. Daar zijn we pas over één tot anderhalf jaar.
Pedagogisch onverantwoord
Zoon kan dus inmiddels – we zijn vijf maanden verder – van alle klanken benoemen of hij te maken heeft met een klinker, medeklinker, korte, lange, tweeteken-, drieteken- of viertekenklank. Daarnaast kan hij moeiteloos en snel rijtjes onzinwoorden lezen. Woorden waar ik mijn tong over breek of soms – samen met zoon – de slappe lach van krijg.
N A R G F IEUW: dat betekent natuurlijk gewoon… Nee laat maar. Sommige dingen kun je maar beter binnenskamers houden. Net zoals het feit dat we thuis (!) op eigen initiatief (!) en geheel naar eigen inzicht (!) een groot deel van de tijd pedagogisch onverantwoord oefenen met vieze woorden. ‘De letter -u, Finn.’ ‘Dat is een korte klank, mama’. ‘Noem drie woorden met de korte klank –u, Finn’. ‘K**, L** en neuken, mama’. ‘Fout Finn, neuken is niet goed. De –eu is namelijk een tweetekenklank.’
Dit is Dyslexie
Een compleet, zeer leesbaar handboek over dyslexie Expert Prof. dr. Aryan van der Leij geeft op beknopte en zeer toegankelijke manier inzicht in deze lastige stoornis. Wat zijn de oorzaken, hoe kun je ze herkennen, wat zijn de diagnostische methoden, wat kun je er aan doen en wat zijn de mogelijkheden om de dyslexie bij het kind te beperken.
Wrek
De Gramma methode is ontwikkeld door het Regionaal Instituut Dyslexie (RID) en gaat er vanuit dat dyslectici een probleem hebben met het verwerken van klanken. Het woord ‘werk’ kan net zo goed als ‘wrek’ of ‘werek’ geschreven worden. En ‘neus’ is net zo makkelijk ‘nuis’ of ‘nues’. Mensen met dyslexie hebben moeite met lezen wat er echt staat.
Computerprogramma
Het RID, dat in het hele land vestigingen heeft, traint alle vaardigheden die dyslectici niet automatisch onder de knie krijgen. Zoon gaat één keer in de week na schooltijd 50 minuten naar de School en Onderwijs Service Dyslexie (SOS Dyslexie) in Alkmaar: het Noord Hollandse broertje van het RID. Vijf keer in de week oefenen we minimaal een kwartier thuis. De Gramma methode kost veel tijd en vergt altijd begeleiding van een ouder. In die zin is het dus zwaar. Tegelijkertijd is de methode ook leuk. In die zin valt het wel weer mee.
Gramma Huiswerk
Het Gramma huiswerk van zoon bestaat tot nu toe uit leesoefeningen, schrijven, luisteroefeningen, computer-, memory- en kaartspelletjes. De intensieve manier van oefenen werpt zijn vruchten af. Dit blijkt niet alleen uit de resultaten van zoon, die net zijn derde Dolfje Weerwolfjeboek verslonden heeft en op school beduidend beter scoort. Het blijkt ook uit onderzoek. Dat wijst namelijk uit dat Gramma (net zoals de Lexie methode van IWAL Amsterdam) aantoonbaar effect heeft, ook op de lange termijn. Zesentachtig procent van de kinderen bereikt met Gramma een gemiddeld lees- en schrijfniveau, in vergelijking met hun klasgenoten.
Walliserdütsch
Doorzettingsvermogen lijkt tot nu toe de belangrijkste factor te zijn bij het behalen van goede resultaten met de Gramma methode. Daarover beschikt zoon gelukkig in ruime mate. Een dag niet geoefend is een dag niet geleefd in het leven van de kleine voetballer Finn. Mooi is dat de Zwitserse vader van zoon verbaasd belde over het resultaat: zelfs in het Walliserdütsch maakt zoon flinke stappen voorwaarts. Huh?!
Geluk
Daarnaast heeft zoon erg veel geluk met zijn begeleider Bram van SOS dyslexie in Alkmaar. Bram snapt Finn. En Finn snapt Bram. Klanken leren, kun je ook voetballenderwijs.
Wie maakt even een handige map
- De Gramma methode wordt, als de diagnose dyslexie is gesteld, vergoed door je ziektekostenverzekeraar.
- Gramma wordt niet op school gegeven, gaat niet van de lestijd af en kost dus in principe geen begeleidingstijd van school. Behalve als je bijvoorbeeld als ouder afspreekt dat een deel van het Gramma huiswerk met een begeleider van school wordt gemaakt.
- Voor verbetering vatbaar zijn de Gramma hand-outs waar het huiswerk en de leerdoelen op staan. Kan iemand hier even een modern, net, overzichtelijk, logisch ingedeeld lesboek, of een handige werkmap van maken?
PS Bram: We zeggen wel dat we vijf keer per week een kwartier oefenen. Maar, we smokkelen wel af en toe hoor. Soms slaan we een dagje over, wegens moeder-wil-liever-The-voice-of-Holland-kijken. Dan weer blokken we rustig anderhalf uur achter elkaar #Isnietdebedoeling #Wetenweookwel.
