Wie kent ze niet; de drie opvoedkundige R’en Reinheid, Rust en Regelmaat? In theorie allemaal leuk en aardig, maar in de praktijk komen die drie R’en al snel neer op Rennen, Rommel en Ruzie. Chronisch tijd tekort hebbend, vlieg je als moeder overal achteraan: “Ruim die Lego op voordat iemand er z’n nek over breekt! Hou op met je kleine zusje pesten! Nee, je mag nu niets lekkers: over een half uur moeten we op de korfbal zijn! En heeft er iemand nog aan gedacht om het konijn eten te geven?”
Opvoeden is overleven, zéker wanneer je ‘gezegend’ bent met een of meer kinderen met het karakter van een stuiterbal. Dat wil nog niet meteen zeggen dat je spruit ADHD heeft; kinderen maken nu eenmaal veel drukte en kabaal. Kinderen die niet goed in hun vel zitten, onzeker zijn of extra aandacht willen hebben, doen er vaak nog even een schepje bovenop, zodat je als moeder soms helemáál niet meer weet waar je het zoeken moet. Hoe ga je om met druk gedrag?
1. Let op wat er wél goed gaat
En benoem dit aan je kind. Met druk gedrag generen kinderen aandacht van hun vader en/of moeder. Mamma wil even lekker met de buurvrouw praten? Dan ga ik gillen en stampen op de trap. Pappa wil even rustig naar het journaal luisteren in plaats van met mij voetballen? Kijken wat ‘ie doet wanneer ik m’n voetbal tegen de keukenramen schiet. Ja ja, ook jóuw spruit weet precies hoe hij of zij de aandacht op zich vestigen moet. Dit patroon kan je doorbreken door meer aandacht te schenken aan gewenst gedrag. Een aai over de bol of een lieve knuffel geven wanneer je kindje rustig zit te tekenen bijvoorbeeld, of je schat een extra verhaaltje voorlezen omdat ‘ie al z’n autootjes heeft opgeruimd.
2. Bied structuur
Ik weet het; dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan in een huishouden waar het altijd een race tegen de klok is. (En een chronisch gebrek aan regelmaat, da’s toch ook een regelmatig leven?) Maar toch gedijen de meeste kinderen het beste in een omgeving waarin zij weten waar ze aan toe zijn. Duidelijk maken wat je wel en niet van je kind verwacht en aan welke regels het zich dient te houden, werkt het best. Ook wanneer je die regels oeverloos moet herhalen.
2. Wees consequent
In aansluiting op het vorige punt, dienen deze regels uiteraard wel gehandhaafd worden. Wanneer je de ene keer streng optreedt en de andere keer nauwelijks reageert “omdat je even geen zin hebt in gedoe”, zal je telg niet weten waar jouw grenzen liggen, en deze dus keer op keer blijven opzoeken. Straffen doe je door direct te reageren op ongewenst gedrag; niet een paar uur later. Grote mond? Ga maar even op de gang nadenken over wat je gezegd hebt. Uit woede met je speelgoed gooien? Buiten in de tuin mag je stampvoeten totdat je je boze bui weer kwijt bent. Voor de 100e keer “vergeten” je kamer op te ruimen? Geen televisie voor de rest van de dag. En om een open deur in te trappen: lijfstraffen zijn natuurlijk uit den boze!
3. Laat ze hun energie kwijt raken
Zorg dat je kind zijn of haar energie kan uitleven. Een (klein) kind omringen met breekbare voorwerpen en dierbare erfstukken, is vragen om ellende. Niet alleen jijzelf wordt gek van de hele dag: “Kijk uit! Pas op! Blijf af!” roepen, ook je spruit raakt er gefrustreerd van. Zorg dat je kind zich ook af en toe kan uitleven; een skippybal of trampoline in de achtertuin of een basket in de garage doet soms wonderen.
4. Voorkom overprikkeling
Veel kinderen worden tegenwoordig van hot naar her gesleept. Clubjes, buitenschoolse activiteiten en kinderevenementen zijn allemaal leuk en aardig, maar zorg dat het niet té wordt. Niet alleen loop je zelf overal continu achteraan te sjouwen; ook je kinderen komen niet tot rust met zo’n superdrukke agenda. Een middagje gewoon spelen, knutselen of een wandelingetje maken zijn prima manieren om je spruit even tot zichzelf te laten komen.
5. Denk ook aan jezelf
Vrijwel iedere moeder vindt het vrijwel onmogelijk om zichzelf eens op de eerste plaats te zetten. Maar af en toe een (gedeelde) eerste plaats, daar is helemaal niets mis mee! Zolang het stucwerk niet naar beneden komt, kan je de kinderen best even boven laten donderjagen en zelf met een boekje op de bank kruipen.
Wanneer een voorheen rustig kind druk gedrag gaat vertonen en/of het drukke gedrag echt buitensporige vormen aanneemt, is het wellicht aan te raden om contact op te nemen met school of met de huisarts. Ingrijpende gebeurtenissen in het leven van een kind (echtscheiding, de geboorte van een broertje of zusje, gepest worden op school) kunnen namelijk hun weerslag hebben op het gedrag. Niet blijven doormodderen, maar tijdig aan de bel trekken is het devies!
Uitgelichte afbeelding: Shutterstock
Lees ook:
