Zo breng je ze met knikkende knietjes voor het eerst naar de basisschool, zo staan ze in groep 5, of soms al eerder, voor de groep hun eerste spreekbeurt te houden. Ja moeders, het gaat snel. Een eerste spreekbeurt kan behoorlijk wat spanning veroorzaken bij je kind. Wij zijn toch ook nog zenuwachtig als we voor het eerst een presentatie houden voor een nieuwe groep of bijvoorbeeld ons moeten voorstellen op een training? Nou dan. Enige hulp bij het voorbereiden van de spreekbeurt is dus geen luxe, maar noodzaak.
Hoe pak je dat aan?
Belangrijk is dat je weet wanneer de spreekbeurt moet plaatsvinden en waarover je kind het gaat hebben. Vaak worden die onderwerpen aan het begin van het schooljaar geïnventariseerd en maakt de leerkracht een planning voor wie wanneer aan de beurt is. Noteer die datum en maak samen met je kind een ruime planning met, naast tijd voor het maken ervan, vooral ook tijd om de spreekbeurt te oefenen.
Vooral bij een eerste keer is het aan te raden je kind een onderwerp te laten kiezen wat jouw kind interesseert. Denk aan een huisdier, de hobby of sport, iets uit het nieuws dat aanspreekt. Doordat het onderwerp al gedeeltelijk bekend terrein is, zal je kind met die bagage wat gemakkelijker aanvullende informatie vinden.
Waar vind je informatie?
Wat goed werkt is je kind eerst op een A4-tje of in Word zelf te laten opschrijven wat het al weet over het onderwerp van de spreekbeurt. Die kennis is de basis voor het verhaal. De bibliotheek is wat mij betreft een aanrader om meer informatie te verzamelen. Daar is op thema en leeftijd informatie te vinden die leesbaar is. Bovendien leert je kind er veel door zelfstandig de nodige boeken op te zoeken. Het is aan te raden één boek te kiezen en daarvan een samenvatting te maken.
Natuurlijk is het internet een prima bron. Naast een scala aan tekst is het een ideale bron voor foto’s en plaatjes die de spreekbeurt aankleden. Help je kind wel om met gerichte zoektermen te werken, anders ziet het door de bomen het bos niet meer door alle hits die er bijvoorbeeld op ‘konijn’, ‘voetbal’ of ‘vioolles’ tevoorschijn komen.
Een interview met iemand die veel van het onderwerp weet, is ook een aanrader. Denk in dit geval bijvoorbeeld aan een medewerker van een kinderboerderij, een trainer van de sportclub of de muziekdocent. Als je je kind helpt met het formuleren van een aantal vragen, haal je veel nuttige informatie uit een interview.
Ordenen van de informatie
Een gemiddelde spreekbeurt zal ongeveer een kwartier duren. Het is dus zaak dat je kind de verzamelde informatie goed ordent en formuleert. Help je kind een opbouw te maken. Een kop, romp en staart vormen de kapstok waaraan de spreekbeurt komt te hangen. Laat je kind de verzamelde informatie zelf onder deze drie noemers verdelen. Leg uit dat je in de kop vertelt waarover de spreekbeurt gaat en waarom je kind voor dit onderwerp gekozen heeft. In de romp van de tekst is het de bedoeling de diepte in te gaan over het onderwerp. De staart van het verhaal biedt ruimte voor vragen van de klasgenoten of, eigenlijk veel leuker en interactiever, een zelfgemaakte quiz om te zien of iedereen goed naar de spreekbeurt heeft geluisterd.
Taalgebruik
Een spreekbeurt is geen poëzie, Jip-en-Janneketaal heeft de voorkeur. Het moet voor iedereen duidelijk zijn waar het over gaat. Dure woorden zijn helemaal niet nodig. Vaak helpt het al te vragen hoe je kind de informatie het zelf onder woorden zou brengen. Dat is de taal waarin zijn of haar spreekbeurt ook moet worden verteld.
Ook al is de verleiding groot, neem dit deel niet van je kind over. Laat het zelf formuleren, hardop voorlezen en oefenen om uit te vinden of de informatie duidelijk overkomt en om te wennen aan de eigen stem. Laat je kind bijvoorbeeld elke avond even de spreekbeurt doen nadat jullie gegeten hebben. En dan niet zittend aan tafel, nee het moet wel een generale repetitie zijn!
Inhoud en presentatie
Naast te letten op de inhoud van de voordracht, is het slim ook aandacht te besteden aan houding, oogcontact met de klasgenoten en de snelheid van spreken. Je kind kan een dijk van een spreekbeurt hebben voorbereid, maar als die te zacht wordt voorgedragen of alleen van papier wordt voorgelezen, komt de informatie toch niet over. Oefen net zo lang totdat het totaalplaatje goed zit en je kind niet meer voorleest van papier, maar uit het hoofd zijn verhaal kan houden. Een papieren exemplaar mag altijd mee naar school als spiekbrief, maar voordragen is het devies.
Je begrijpt, ’even’ een spreekbeurt voorbereiden is er niet bij, twee weken ervoor uittrekken is een beter plan!
