‘Hoezo moet ík mijn schoenen opruimen? Ik heb jou al 50 keer gevraagd de koelkast schoon te houden en dat doe jij toch ook niet?’ Ruzie tussen mij en mijn partner kan behoorlijk uit de hand lopen. Vaak eindigt het ermee dat hij stoïcijns zwijgt, terwijl ik met stoom uit mijn oren het huis verlaat. ‘Voorgoed’, deze keer.
Tot voor kort hadden we geen enkel idee hoe we het tij konden keren. Anders communiceren? Conflicthanteringgesprekken? Bij ons werkte het niet. Het gesprek uitstellen? Tot tien tellen? Onmogelijk. Persoonlijke ontwikkeling en therapie? Echt, wij hebben ‘alle’ trainingen achter de rug om ons vorig leven, onze psyche en ‘slechte’ jeugd te begrijpen. Maar, als het om ruzie ging hadden we geen clou. Totdat we kennismaakten met dr. Sue Johnson, psycholoog en ontwikkelaar van de Emotionally Focussed Therapy (EFT).
Hechting
Johnson bekijkt ruzie niet vanuit communicatieproblemen, oud zeer, cognitief gedrag of symbiose/afhankelijkheid. Johnson bekijkt conflicten vanuit het perspectief van hechting (‘attachment theory’). In ‘slow motion’ ontrafelt ze hoe dramatische woordenwisselingen tussen geliefden zo hoog oplopen, dat scheiden de enige optie lijkt. In diezelfde ‘slow motion’ laat ze zien welke stappen partners kunnen nemen om de weg terug te vinden naar elkaars hart. Het resultaat hiervan? Zeventig procent van de stellen die EFT achter de rug heeft blijft bij elkaar. Het geheim? Veilig hechten aan elkaar mag, net zoals kinderen hechten aan hun ouders. Wat is nieuw? De manier waarop je samen tegen de ruzies vecht, in plaats van tegen elkaar, tegen spoken uit het verleden zoals een afstandelijke moeder, te vroeg gestorven vader of pesten op school.
Houd me vast
Hoe EFT precies werkt, beschrijft Johnson in haar boek Houd me vast. De toon is misschien wat Amerikaans, maar er is geen voorbeeld waarin ik me niet herkende. ‘Alsof het over ons gaat,’ verzuchtte mijn geliefde. In drie hoofdstukken laat Johnson je kennismaken met een gloednieuw perspectief op de liefde, duivelse onderlinge dialogen, hoe je ze kunt kantelen en hoe je je opnieuw liefdevol kunt verbinden met je partner. Zelfs als je er niet meer in gelooft, scheiden als een bevrijding ziet, of in extreme situaties zoals bij ‘vreemdgaan’.
Schuttersputje
Johnson laat pijnlijk duidelijk zien hoe bang we als volwassene zijn om ons aan iemand te hechten en op welke manieren we net doen alsof we onafhankelijk zijn van elkaar. Ze laat zien hoe de één als Fred Flintstone tegen de deur bonkt en alles doet om gehoord te worden, terwijl de ander zich schijnbaar veilig ingraaft in zijn schuttersputje. Johnson laat zien wat er onder al die ruzies over geld, seks, de kinderen en het huishouden zit. Ze laat zien dat ieder zijn aandeel heeft in de ruzie en dat degene die verstandig zijn mond houdt, of onder alle omstandigheden rustig blijft, geen haar beter is dan degene die claimt, dramt, zeurt, manipuleert, schreeuwt, verwijt, seks eist en met het servies gooit. Heftige ruzie is als een dodelijke dans, waarbij je allebei de verkeerde passen zet en in de val loopt. Ook al denk je dat jij degene bent die niks fout doet.
Uit elkaar
Nog even terug naar mij. Uit elkaar gaan leek mij nog de enige optie. Onze ruzies waren heftig, kwamen vaak voor en ondermijnden alles. Mijn werk. Mijn ideaalbeeld van een harmonieus gezin. Intimiteit. De zin om samen leuke dingen te ondernemen. Hoe ik ook mijn best deed discussies en conflicten in de kiem te smoren: het werd er niet beter op. Op voet van oorlog leven met de liefde van mijn leven. Wanhopig voelde ik me, machteloos en verslagen. Toen ik net weer eens woest het huis verlaten had vanwege de niet te verdragen stilte en het niet gehoord worden, meldde mijn beste vriendinnetje X. dat ze mijn partner wel begreep. Ja hoor!
Liefde is geen winst- en verliesrekening
Dát – vriendinnetje X begreep partner doordat ze EFT kende – was mijn eerste kennismaking met dr. Sue Johnson. Ik ben onder de indruk. Waar de meeste relatietherapeuten werken vanuit het idee dat liefdesrelaties verlies- en winstrekeningen zijn (geven en nemen dus, compromissen en onderhandelen), laat Johnson zien dat liefde vooral te maken heeft met onze aangeboren (en generaties ingesleten) behoefte aan veilige emotionele verbondenheid. Zodra partners die verbondenheid niet meer voelen, ontstaat er ruzie: een noodkreet waarmee ze aangeven dat ze elkaar nodig hebben, ook al ziet het er soms anders uit.
Wordt vervolgd…
